Czy stal nierdzewna może rdzewieć?

Wprowadzenie

Biorąc pod uwagę nierdzewne stale szlachetne o zawartości Cr przekraczającej 10,5%, nie można łatwo wykluczyć powstawania rdzy. Nawet austenityczne stale szlachetne o zawartości Cr większej niż 20% i zawartości Ni większej niż 8% mogą rdzewieć w przypadku nieprawidłowego obchodzenia się z nimi i nieprawidłowej obróbki lub w przypadku wad konstrukcyjnych.

Warstwa pasywna

Stale szlachetne, podobnie jak zwykłe stale, reagują z tlenem, tworząc warstwę tlenkową. W normalnej stali tlen wchodzi jednak w reakcję z istniejącymi atomami żelaza, tworząc porowatą powierzchnię, która pozwala na postęp reakcji. Efektem tego może być całkowite „zardzewienie” obrabianego elementu. W nierdzewnej stali szlachetnej tlen wchodzi w reakcję ze stosunkowo wysokim stężeniem obecnych w stali atomów chromu. Atomy chromu i stali tworzą zwartą warstwę tlenkową, która uniemożliwia dalszy przebieg reakcji. Warstwę tą nazywa się ze względu na jej pasywność wobec środowiska warstwą pasywną. Cechy warstwy pasywnej, względnie jej trwałość zależą przede wszystkim od składu stopu stali.

Korozja

Istnieją dwie przyczyny powstawania rdzy w ‘nierdzewnych’ stalach szlachetnych:

  • nie utworzyła się warstwa pasywna, lub
  • warstwa pasywna została zniszczona

Stanu, w którym warstwa pasywna nie tworzy się, można uniknąć, zachowując wysoki stopień czystości. Obrabiane powierzchnie muszą zasadniczo zostać oczyszczone z wszystkich pozostałości.

Opisane poniżej rodzaje korozji wynikają z późniejszego zniszczenia warstwy pasywnej:

Ubytkowa korozja powierzchniowa

Mianem ubytkowej korozji powierzchniowej określa się równomierny ubytek powierzchni obrabianego elementu. Ten rodzaj korozji występuje jedynie wtedy, gdy na powierzchnię przedmiotu obrabianego działają kwasy lub silne ługi. Stopień ubytku poniżej 0,1 mm rocznie uważa się za dostateczną odporność materiału na korozję powierzchniową.

Korozja wżerowa (pitting)

Korozja wżerowa występuje, gdy warstwa pasywna zostanie przełamana lokalnie. Za przełamanie warstwy odpowiedzialne są jony chlorku, które w środowisku elektrolitu zabierają stali szlachetnej atomy chromu, niezbędne dla utworzenia warstwy pasywnej. W ten sposób powstają otworki podobne do ukłucia igłą. Niebezpieczeństwo korozji wżerowej zwiększa się w wyniku kumulowania się na powierzchni osadów, obcej rdzy, resztek żużla i barwnych nalotów.

Korozja międzykrystaliczna

Korozja międzykrystaliczna może wystąpić, gdy w wyniku działania ciepła wytrącają się na granicach ziaren węgliki chromu, a także w przypadku obecności kwaśnego czynnika w roztworze. Do korozji tej dochodzi w następujących temperaturach:

  • stale austenityczne – 450° - 850°C
  • stale ferrytyczne – powyżej 900°C
     

Przy prawidłowym doborze materiału korozja międzykrystaliczna nie odgrywa w dzisiejszych czasach już żadnej roli.

Korozja kontaktowa

Korozja kontaktowa powstaje, gdy zróżnicowane materiały metaliczne znajdują się we wzajemnym styku i są zwilżone elektrolitem. Materiał mniej szlachetny zostaje zaatakowany i przechodzi do roztworu. W porównaniu z większością innych materiałów metalicznych stale nierdzewne są szlachetne.

Pasujące produkty

Powrót do Szlifierstwo